23/12/2024
Seatrade Maritime - Cùng trang tin Seatrade Maritime News nhìn lại những câu chuyện đã định hình ngành vận tải biển năm 2024.
Tháng 1
Hiệu ứng domino từ liên minh Gemini
Vào tháng 1, ngành vận tải biển ghi nhận thông tin thành lập liên minh mới, Gemini Cooperation (Hợp tác Song Tử) giữa Maersk và Hapag-Lloyd. Hai bên đã giữ kín kế hoạch hợp tác này đến mức ngay cả các đối tác của Hapag-Lloyd trong THE Alliance cũng chỉ được biết tin này vào ngày thông báo thành lập liên minh.
Gemini Cooperation sẽ bắt đầu hoạt động vào tháng 2/2025 và hướng đến mục tiêu tạo sự khác biệt bằng mạng lưới vận chuyển tập trung vào các cảng trung chuyển lớn do các nhà khai thác cảng của hai đối tác trong liên minh vận hành. Liên minh tham vọng đặt mục tiêu đạt mức 90% độ tin cậy lịch trình.
Việc thành lập Gemini Cooperation đã gây xáo trộn lớn trong hoạt động thương mại Đông – Tây và dẫn đến sự thành lập liên minh Premier thay thế cho liên minh THE.
Tháng 2
Tổng thống Philippines hoãn ký Hiến chương (Magna Carta) của thuyền viên Philippines
Vào cuối tháng 2, một diễn biến bất ngờ xảy ra tại Philippines – quốc gia cung cấp thuyền viên lớn nhất thế giới – khi một dự luật quan trọng bị rút lại vào phút chót.
Hiến chương Thuyền viên Philippines (Magna Carta of Filipino Seafarers) – không được Tổng thống Ferdinand Marcos Jr ký thành luật như dự kiến vào ngày 26/2 và sau đó bị rút lại bởi Hạ viện.
Phải đến tháng 9, dự luật này mới được ký thành luật sau nhiều tranh cãi về một số điều khoản, bao gồm các quy định liên quan đến đào tạo hàng hải và các trường hợp tai nạn lao động.
Tháng 3
Sáu người thiệt mạng trong vụ va chạm cầu ở Baltimore
Sự kiện lớn nhất trong tháng 3, và cũng là một trong những sự kiện nổi bật của cả năm, là vụ va chạm giữa tàu container Dali và cầu Francis Scott Key. Tàu Dali thuộc sở hữu của Singapore và được hãng tàu Maersk thuê lại, tàu này mất kiểm soát khi rời cảng Baltimore sau đó đâm vào cầu và làm cầu sập, khiến sáu công nhân trên cầu thiệt mạng.
Mất khoảng bốn tháng để dọn dẹp đống đổ nát, hiện tại thảm họa này là trung tâm của các vụ kiện trị giá hàng tỷ USD chống lại chủ tàu Grace Ocean và nhà quản lý Synergy Marine.
Tháng 4
Amoniac nổi lên như một nhiên liệu thay thế, nhưng vẫn còn lo ngại về an toàn
Amoniac nổi lên như một lựa chọn nhiên liệu thay thế trong ngành hàng hải vào năm 2024. Điều này đặc biệt rõ ràng tại Tuần lễ Hàng hải Singapore, nơi tàu Fortescue Green Pioneer – một tàu ngoài khơi được cải tiến để sử dụng động cơ và hệ thống nhiên liệu amoniac – được trưng bày ở Vịnh Keppel nhằm phục vụ mục đích tham quan trực tiếp.
Tàu Fortescue Pioneer gần đây đã hoàn thành thử nghiệm tiếp nhiên liệu ammonia lần đầu tiên, sự kiện này trở thành trọng tâm trong các buổi nghị sự trong khuôn khổ Tuần lễ Hàng hải Singapore. Cũng có các thông báo về đóng mới tàu sử dụng động cơ kép ammonia từ MISC và Eastern Pacific Shipping. Tuy nhiên, với nhiều bên, mối lo ngại về mức độ độc hại của loại nhiên liệu này vẫn là một rào cản lớn.
Tháng 5
Singapore là điểm nghẽn mới trong chuỗi cung ứng toàn cầu
Tác động của các cuộc tấn công của lực lượng Houthi và khủng hoảng ở Biển Đỏ là câu chuyện nổi bật suốt nhiều tháng trong năm 2024, đặc biệt là ảnh hưởng của sự kiện này đến việc tái định tuyến quy mô lớn các tàu container trên tuyến thương mại Đông – Tây qua Mũi Hảo Vọng để tránh các cuộc tấn công ở Biển Đỏ đến các cảng trung chuyển lớn.
Theo báo cáo của Linerlytica, "Chỉ số tắc nghẽn cảng toàn cầu đã chạm mức 2 triệu TEU, chiếm 6,8% đội tàu toàn cầu, với Singapore trở thành điểm nóng tắc nghẽn mới”. Tại cảng trung chuyển lớn nhất thế giới Singapore, thời gian chờ cầu có thể lên đến bảy ngày, khiến một số hãng tàu phải điều chỉnh kế hoạch cập cảng.
Singapore đã có động thái phản ứng bằng cách cho khai thác lại các bến cảng đã ngừng hoạt động trước đó, và đẩy nhanh tiến độ phát triển bến cảng mới Tuas.
Tháng 6
Căng thẳng leo thang trong Ngày Thuyền viên thế giới 2024
Những người phải gánh chịu hậu quả từ các cuộc tấn công của lực lượng Houthi trên tàu thương mại ở Biển Đỏ là các thuyền viên vô tội. Giữa lúc ngành vận tải biển kỷ niệm Ngày Thuyền viên thế giới, các thuyền viên vẫn phải đối mặt nhiều thách thức, đặc biệt là mối đe dọa liên tục đến tính mạng ở Biển Đỏ.
Chưa đầy hai tuần trước Ngày Thuyền viên Thế giới, một cuộc tấn công vào tàu hàng khô Tutor ở Biển Đỏ đã khiến một thủy thủ đoàn thiệt mạng, và những người sống sót buộc phải rời tàu bằng cách sơ tán quân sự. Ngày hôm sau, một thuyền viên bị thương nghiêm trọng trong một cuộc tấn công vào tàu Verbena, con tàu này sau đó bị bỏ lại do hư hỏng và hỏa hoạn. Trước đó, ba thuyền viên khác đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng tên lửa vào tàu True Confidence vào tháng 3.
Tháng 7
Các sự kiện địa chính trị đẩy thu nhập ngành vận tải biển lên mức cao nhất trong 15 năm
Trong khi các sự kiện địa chính trị như khủng hoảng Biển Đỏ đã đặt tính mạng của các thủy thủ vào nguy hiểm và làm gián đoạn thương mại, chính những gián đoạn này lại đem đến lợi ích lớn cho ngành vận tải biển.
Trong báo cáo tổng quan nửa năm 2024 được phát hành bởi Maritime Strategies International (MSI), sự tăng trưởng đột ngột tích cực trên thị trường vận tải biển đã được nêu bật. Giám đốc điều hành MSI, ông Adam Kent cho biết: “Nhưng tất nhiên, chính những sự kiện mà chúng ta đang chứng kiến trên khắp thế giới đang định hình rất nhiều thị trường vận chuyển và giúp thúc đẩy thị trường lên mức mà chúng ta sẽ khó có thể dự đoán được vào thời điểm này sáu tháng trước.
“Thu nhập hiện tại của một số lĩnh vực vận tải biển đang đạt mức cao nhất trong 15 năm qua”.
Tháng 8
Thuyền trưởng tàu X-Press Pearl bị chính quyền Sri Lanka giữ lại hơn ba năm
Vấn đề truy tố hình sự các thủy thủ đã là vấn đề dai dẳng trong ngành, vào tháng 8/2024, Seatrade Maritime đã đưa tin về trường hợp của Thuyền trưởng Vitaly Tyutkalo, người đã bị bắt ở Sri Lanka hơn ba năm trước, sau vụ hỏa hoạn trên tàu container X-Press Pearl. Ông vẫn chưa được thả về.
Việc bị mắc kẹt ở nước ngoài vô thời hạn rõ ràng đã ảnh hưởng đến ông Tyutkalo. Ông than thở, "Tôi không biết chuyện gì đang xảy ra với mình – Dường như phải chờ mãi mãi để có được phán quyết từ Tòa án, đến nay thì đã ba năm rồi". Vị thuyền trưởng đã bỏ lỡ đám cưới của con gái lớn và lễ tốt nghiệp của con gái út, hai sự kiện mà ông không thể tham dự. Ông nói đó là “nỗi đau” lớn khi không thể chia sẻ những khoảnh khắc quan trọng cùng gia đình.
Đến thời điểm này (cuối năm 2024), ông vẫn chưa thể rời khỏi Sri Lanka.
Tháng 9
Tàu chở dầu Sounion bị cháy được kéo đến khu vực an toàn
Một trong những vụ tràn dầu tồi tệ nhất trong lịch sử đã được ngăn chặn vào giữa tháng 9 khi tàu Suezmax Sounion được lực lượng cứu hộ kéo đến nơi an toàn dưới sự bảo vệ của lực lượng hải quân EU.
Tàu chở dầu có trọng tải 164,000 DWT - Sounion bị bỏ lại ở vị trí neo tại Biển Đỏ khi bị lực lượng Houthi tấn công vào ngày 21/8. Toàn bộ thủy thủ đoàn được lực lượng hải quân EU NAVFOR ASPIDES giải cứu. Hai ngày sau, tàu Sounion lại bị tấn công bằng tên lửa, gây cháy lớn với ít nhất năm đám cháy trên boong tàu.
Có những lo ngại rằng tàu có thể vỡ và chìm, tạo ra một trong những vụ tràn dầu lớn nhất trong lịch sử. Những nỗ lực cứu hộ ban đầu đã gặp sự kháng cự từ Houthi, nhưng sau đó, lực lượng này đã cho phép kéo tàu đến nơi an toàn.
Tháng 10
Đình công tại các cảng Hoa Kỳ kết thúc – ILA và USMX đạt thỏa thuận tạm thời
Cuộc đình công tại các cảng bờ Đông Mỹ, đe dọa gây nên hỗn loạn chuỗi cung ứng toàn cầu đã kéo dài ba ngày. Hiệp hội công nhân cảng quốc tế (ILA) và Liên minh Hàng hải Hoa Kỳ (USMX) đã đạt được thỏa thuận tạm thời về vấn đề lương bổng. Tuy nhiên, thỏa thuận tạm thời này chỉ bao gồm vấn đề tiền lương và đến ngày 15/1/2025 mới chốt giải quyết các vấn đề khác, bao gồm tự động hóa và bán tự động – những lĩnh vực then chốt vẫn còn gây tranh cãi.
Đến tháng 11, ILA rút lui khỏi các cuộc đàm phán và cáo buộc rằng các chủ sử dụng lao động đang cố gắng thúc đẩy bán tự động. ILA và USMX đã không quay lại bàn đàm phán kể từ đó và và nguy cơ cuộc đình công mới vào ngày 15/1 đang ngày càng hiện hữu. Một cuộc đình công nữa có thể xảy ra trước khi ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 20/1/2025. Ông Trump đã công khai ủng hộ ILA và nêu quan điểm về bảo vệ việc làm của người lao động Hoa Kỳ.
Tháng 11
Các cuộc tấn công mới của Houthi một năm sau vụ bắt giữ tàu Galaxy Leader
Tròn một năm kể từ khi tàu chở ô tô Galaxy Leader bị lực lượng Houthi chiếm giữ tại Biển Đỏ, sự kiện đã khởi đầu cho các cuộc tấn công vào tàu thương mại đi qua khu vực trọng yếu này.
Tàu Galaxy Leader bị tấn công vào ngày 19/11/2023, toàn bộ đoàn thủy thủ 25 người – gồm 17 người có quốc tịch Philippines, hai người Bulgaria, ba người Ukraine, hai người Mexico và một người Romania – đã bị giam giữ kể từ đó.
Các tổ chức vận tải biển quốc tế tiếp tục kêu gọi ngay lập tức trả tự do cho các thủy thủ bị giam giữ. Tuy vậy, tròn 1 năm sự kiện tàu Galaxy Leader xảy ra các cuộc tấn công của Houthi vẫn tiếp diễn không ngừng, với các cuộc tấn công tên lửa vào nhiều tàu thương mại khác.
Tháng 12
Quy định về khí thải FuelEU Maritime - đếm ngược đến ngày chính thức có hiệu lực
Quy định mới của FuelEU Maritime - đặt ra mục tiêu về mức độ khí nhà kính (GHG) thải ra khi sử dụng năng lượng trên tàu, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Đối với các chủ tàu hoạt động trong hoặc có tuyến vận chuyển hướng đến các vùng biển châu Âu, tác động của quy định này sẽ kéo dài trong ba thập kỷ tới và thậm chí xa hơn nữa.
Quy định này, có phạm vi rộng hơn nhiều so với Hệ thống giao dịch khí thải của EU, theo một số cách đã có hiệu lực vì đây là một tính năng của các hợp đồng thuê mới được thống nhất và ký kết cho năm 2025 trở đi.
Quy định của FuelEU Maritime có phạm vi rộng hơn nhiều so với Hệ thống Giao dịch Khí thải của EU, về cơ bản đã có hiệu lực do đã xuất hiện trong các hợp đồng cho thuê tàu ký kết từ năm 2025 trở đi.
Trong một hội thảo trực tuyến về tuân thủ quy định do DNV tổ chức đã nhấn mạnh rằng yếu tố quan trọng là đảm bảo thời gian và sự chú ý đầy đủ dành cho việc giám sát, báo cáo chính xác và đặc biệt là xác minh dữ liệu.
Theo Seatrade Maritime
U&I Logistics